Umowa faktoringu - co powinna zawierać

Rośnie liczba firm poszukujących dodatkowego zabezpieczenia swoich finansów. Jedną z popularnych i niezwykle korzystnych form takiej gwarancji jest faktoring. Pod tym pojęcie kryje się lekarstwo na problemu wielu polskich i nie tylko przedsiębiorstw, które przez nieterminową spłatę zobowiązań ze strony klientów wpadają w poważne kłopoty. Na czym polega faktoring? Jak przygotować umowę i na co zwrócić uwagę?

Jednym z najważniejszych aspektów działalności każdego przedsiębiorstwa jest zachowanie płynności finansowej. Gdy ją traci, wiąże się to z poważnymi konsekwencjami - brakiem środków na ZUS, podatki, wypłatę wynagrodzenia, a także planowane inwestycje. A wszystko to w krótkim czasie może prowadzić do bankructwa. Jak można się przed tym uchronić?

Czym jest umowa faktoringu?

Na szczęście istnieje sposób, aby temu zaradzić lub po prostu zminimalizować ryzyko zaistnienia takiej sytuacji. Rozwiązaniem jest faktoring (lubmikrofaktoring w przypadku małych firm), a zawarte w tym obszarze porozumienie między podmiotami określane jest jako umowa faktoringowa.Najprościej mówiąc, faktoring to alternatywny sposób finansowania bieżącej działalności przedsiębiorstwa, który polega na wykupie nieprzeterminowanych wierzytelności przedsiębiorcy przez firmę świadczącą usługę faktoringu.Umowa zawierana jest co prawda między dwoma podmiotami, a więc sprzedającym (faktorantem), a nowym wierzycielem (faktorem), ale w całej operacji uczestniczy także odbiorca danego towaru czy też usługi, a więc kontrahent lub klient przedsiębiorcy sprzedającego dług.

Przedmiot umowy faktoringu

Aby faktoring mógł zostać w pełni przeprowadzony niezbędna jest odpowiednio sporządzona umowa faktoringu. Polski ustawodawca zakwalifikował ją do umów nienazwanych i mieszanych, a więc posiadających cechy wielu innych rodzajów stosunków zobowiązaniowych.Ważne dla tego typu umowy jest to, że zawiera się ją z poszanowaniem zasady swobody umów, a więc może się w niej znaleźć dosłownie każdy zapis, który został stworzony przez strony. Oczywiście treść takiej umowy musi być zgodna z obowiązującymi regułami prawnymi oraz przyjętym zwyczajem, zasadami współżycia społecznego, a także wartościami gospodarczymi.

Przedmiotem umowy faktoringu jest przeniesienie na faktora wierzytelności oraz zobowiązanie się do sfinansowania jej przedsiębiorcy, a bardzo często także świadczenie dodatkowych usług, takich jak monitorowanie płatności czy pomoc przy windykacji.

Strony w umowie faktoringu

Umowa faktoringowa posiada dość prostą konstrukcję prawną, choć w praktyce jej stosowanie może wyglądać na skomplikowane.Co do zasady, przedsiębiorcę dokonującego przekazania wierzytelności nazywamy faktorantem, a nabywcę faktorem. Tym ostatnim może być firma zajmująca się tego typu usługami albo instytucja finansowa taka jak bank. Należy podkreślić, że stroną umowy nie jest odbiorca towaru czy usługi, a więc w tym przypadku dłużnik.

Umowa faktoringowa a rodzaj faktoringu

Każda z umów powinna zawierać zapis, w którym określony zostaje rodzaj faktoringu. Jest to kluczowe dla samego charakteru tej usługi, a także pozwala na wyodrębnienie prawa oraz obowiązków stron. W zależności od tego, z jakim typem faktoringu mamy do czynienia, zmienia się na przykład stopień ryzyka niewypłacalności dłużnika po stronie faktora.Jeśli mówimy o sytuacji, gdy firma faktoringowa przejmuje całe ryzyko na siebie, wówczas faktoring jest pełny, w innym przypadku z kolei niepełny. W zależności od umowy możemy określić faktoring jako jawny lub tajny.Pierwszy oznacza, że dłużnik dowiaduje się o zmianie wierzyciela, a większości przypadków musi wyrazić na nią zgodę, drugi natomiast wskazuje, że nie ma obowiązku jego powiadomienia.

Forma umowy faktoringu

Jak już wspomnieliśmy, umowa faktoringowa należy do umów nienazwanych, a więc rządzi się swoimi prawami. O formie umowy faktoringowej nie rozstrzygają akty prawne, lecz w dużej mierze przyjęty zwyczaj. W kodeksie cywilnym znajdziemy jednak wiele argumentów za tym, aby wszelkiego rodzaju umowy zawierać na piśmie, ponieważ mają one wyższą moc dowodową w przypadku jakichkolwiek sporów. Rozwiązanie to wydaje się także bardzo wygodne i praktyczne dla obu stron, które jeśli zajdzie taka konieczność mogą posłużyć się konkretnymi zapisami zawartymi w umowie. W przypadku większych sporów może rozstrzygnąć właściwy sąd.

Umowa faktoringu – prowizja dla faktora

Każdy przypadek zastosowania faktoringu w obrocie gospodarczym jest nieco inny i nie należy nigdy porównywać jednej sytuacji z drugą. Bardzo często o różnicach decydują detale, a te z kolei prowadzą do ustalenia nieco innego systemu wynagrodzenia dla faktora. Firma świadcząca taką usługę pobiera stosowną prowizję, która zazwyczaj jest określona w umowie w postaci procentu.Ważne jest również to, aby w umowie wypisać wszystkie dodatkowe należności, w tym także koszt opłaty przygotowawczej, która występuje niezwykle często.

Zawarcie umowy faktoringu

Obecnie zawarcie jakiejkolwiek umowy, w tym także faktoringu, jest prostsze niż kiedykolwiek. Wszystko dzięki temu, że najważniejsze informacje mamy na wyciągnięcie ręki i nie potrzeba już wsparcia prawników, aby przygotować odpowiednią umowę. Ponadto swoboda zawierania takich porozumień sprawia, że strony mogą umówić się na wiele niestandardowych rozwiązań. Najważniejsze jest to, aby na faktoringu skorzystać mógł każdy z uczestniczących w transakcji podmiotów.Czy istnieje wzór umowy faktoringu? Najlepiej sporządzić własną umowę, zawierając w niej wszystkie niezbędne dane, ale oczywiście w sieci można znaleźć wiele przykładowych wzorów takiej umowy.

Wypowiedzenie umowy faktoringu

Wiemy już, czym jest i jak mniej więcej powinna zostać skonstruowana umowa, warto więc zastanowić się nad jeszcze jednym aspektem. Czy wypowiedzenie umowy faktoringu jest możliwe? Co z zapłaconą należnością i jej rozliczeniem? Okazuje się, żeumowa faktoringunie różni się od innego rodzaju umów, a więcmoże być rozwiązana z upływem czasu, na jaki została zawarta, a także wcześniej za porozumieniem stron lub przez jedną ze stron na skutek wypowiedzenia.W wypowiedzeniu należy zawrzeć wszystkie najważniejsze informacje dotyczące stron, przedmiotu umowy, rodzaju faktoringu i kwot. Tak przygotowane wypowiedzenie trzeba skutecznie dostarczyć drugiej stronie, pamiętając o zachowaniu przyjętych w umowie terminów.